De schepping van hemel en aarde. Genesis 1 vers 6-8.God zei ‘Laat er midden in het water een gewelf komen dat de watermassa’s van elkaar scheidt. God maakte het gewelf en scheidde het water onder het gewelf van het water erboven. Zo gebeurde het. Hij noemde het gewelf hemel.’ Sommigen denken dat we deze tekst letterlijk moeten nemen, maar verreweg de meesten beschouwen deze verzen uit Genesis toch als het poëtische openingsverhaal van de Bijbel. Na het bestuderen van de “Tao Tê Ching” van de Chinees Lao-Tsu (6e eeuw v.Chr.), de grondlegger van het taoïsme, ben ik anders naar dit scheppingsverhaal gaan kijken. In mijn eigen woorden zou ik zeggen dat het een beschrijving is van het ontsluiten van potenties. Op dezelfde manier kan overigens ook naar het gehele evolutieproces gekeken worden. De zee van energie, waarmee het hele universum doordrongen is, vormt de bron van waaruit alles zich kan manifesteren. Oneindig veel potenties liggen besloten in dit energieveld. Lao-Tsu noemde dit veld ‘de Tao’, het eerste en alomvattende principe dat al bestond voordat de hemel en aarde er waren. De Tao wordt ook wel aangeduid als de Moeder van alle dingen. Alles - de taoïsten spreken over de 10.000 dingen - is ontstaan uit de Tao en zal daar uiteindelijk ook weer in terugkeren. De kracht (of deugd) waarmee de manifestaties vanuit de Tao gerealiseerd worden, noemde hij ‘Tê’. Tao-Tê. Alle wezens staan volgens Lao-Tsu te allen tijde in verbinding met de Tao, of ze zich daar nou bewust van zijn of niet. En doordat de krachtwerking Tê intrinsiek verbonden is aan de Tao, beschikken alle wezens dus in principe over deze scheppingskracht. Bij het onbaatzuchtig handelen of bij het handelen door niet-te-handelen (wu wei), is de mens in staat om door middel van Tê, potenties vanuit de Tao te realiseren.
Plato (427-347 v.Chr.) ontwikkelde in Athene zijn ideeënleer. Volgens hem bestaan alle dingen en concepten op twee niveaus, namelijk op een waarneembaar zintuiglijk niveau en op een eeuwig onveranderlijk niveau. De manier om toegang tot dit laatste niveau te verkrijgen, verloopt (aldus Plato) via het denken. Op dit niveau bestaat alles in een perfecte, pure en eeuwige vorm. Vormen die hij daarbij onderscheidt, zijn: het Ware (het waarneembare), het Goede (het ethische) en het Schone (het esthetische). Plato hechtte dus veel waarde aan het denken in relatie tot ‘het zijnde’. Volgens hem is de realiteit een (vaak gebrekkige) afspiegeling van de perfecte ideeënwereld.
Ongetwijfeld hebben nog veel meer denkers in verschillende culturen zich ooit beziggehouden met metafysica. Maar voor dit blog spring ik van Plato rechtstreeks naar de Zwitserse psycholoog-psychiater Carl Gustav Jung (1875-1961). Hij staat vooral bekend om zijn theorie over het onbewuste, dat volgens hem uit twee delen bestaat: het persoonlijke en het collectieve onbewuste. Het persoonlijke onbewuste staat voortdurend in natuurlijke wisselwerking met het bewuste deel, maar die coherentie kan verstoord raken op het moment dat er ervaringen, emoties of gedachten, verdrongen worden. Deze verdringingen vormen volgens Jung een blokkade, zowel voor de integriteit van een persoon, als voor de verbinding met het collectieve onbewuste van de mensheid. Normaal gesproken maakt het persoonlijke onbewuste deel uit van het collectieve onbewuste, zodat ieder van ons toegang heeft tot alle oerervaringen van de mensheid. Jung noemde deze oorspronkelijke oerpatronen, archetypen. Het zijn als het ware blauwdrukken van basisconcepten, waarmee we onze persoonlijke ervaringen kunnen moduleren. Te denken valt aan: geboorte, dood, God, de duivel, het goede, moeder aarde, de maan, de zon, macht, de held, het kind, dieren en ook vele door de mens gemaakte voorwerpen. Enerzijds helpt het collectieve onbewuste de mens bij het vormgeven van zijn wereld. Anderzijds voeden de ervaringen van ieder individu het collectieve onbewuste.
In eerdere blogs heb ik geschreven over het universele bewustzijn. Alles dat ‘is’ staat hiermee in verbinding, waardoor er eerder sprake is van eenheid dan van veelheid. Ons aardse ego is echter zo dominant geworden, dat we alleen nog maar afgescheidenheid ervaren. Gelukkig is er wel een kentering waarneembaar. Steeds meer mensen zoeken naar een manier om hun spirituele honger te stillen en zijn begonnen met mindfulness, yoga of zijn thuis gaan mediteren. Uiteindelijk moet het besef neerdalen dat elke golf deel uitmaakt van de oceaan, alles heeft dezelfde oorsprong. Wij mensen communiceren via de zintuigen van de ander, maar mijns inziens is dat ook mogelijk via het universele bewustzijn. Bij mensen die tot onze ‘inner circle’ behoren, lukt dat soms onbewust al heel aardig. We voelen de ander haarscherp aan en dan niet alleen op basis van hun lichaamstaal. Nee, dat gaat dieper.
Tegenwoordig wordt er steeds vaker gesproken over ‘The Law of Attraction’. Het idee hierachter is dat je met jouw gedachtes in staat bent om wensen uit te laten komen. Door positief geformuleerde affirmaties en krachtige visualisaties van je dromen, worden jouw dromen op den duur (door het universum of beter de Tao-Tê) gerealiseerd. Voor wat betreft je energielevel is het echter wel van belang dat je grondhouding positief en dankbaar blijft. En ook al heb je je wens zelf op een gegeven moment losgelaten, de krachtwerking (Tê) blijft manifest. Uit de voortgang van je leven, kun je overigens afleiden of je inderdaad een goed pad bewandelt. Mensen die leven vanuit een diepgeworteld besef dat alles goed is, ervaren meer dan anderen momenten van betekenisvol toeval. Met een duur woord heet dat synchroniciteit. Je denkt aan iemand en op hetzelfde moment word je door die persoon gebeld. Toeval? Nee, dit wordt dus synchroniciteit genoemd. Het zijn connecties op bewustzijnsniveau. Het creërend vermogen van de God waarover in de Bijbel wordt gesproken, zit in feite in ons allemaal. Wij zijn alleen vergeten hoe het werkt, maar ‘The Law of Attraction’ kan iedereen zich eigen maken. Op naar ons volgende ‘level’. Succes.
Met positieve gedachten trek je positieve dingen aan.
Wie goed doet, goed ontmoet.
“… : wat een mens zaait, zal hij ook oogsten.” Galaten 6 vers 7
Post Scriptum Ik wil benadrukken dat er een oorsprong is, die ten grondslag ligt aan creatie. Met die oorsprong is alles wat ‘is’ te allen tijde verbonden (een taoïstische en boeddhistisch visie). Het bewustzijn zou wel eens de ‘missing link’ kunnen zijn (dat is mijn zienswijze, mede ingegeven door het boeddhisme en het gnosticisme). Vervolgens leg ik de relatie tussen bewustzijn en creatie, vooralsnog een hypothese, maar de ervaring van velen lijken deze toch te staven.