Steeds vaker hoor ik het geluid dat de WHO zich vanaf nu beter moet voorbereiden op een globaal actieplan in het geval er in de toekomst weer een pandemie uitbreekt. Zelf twijfel ik aan het succes dat een globale aanpak zou kunnen hebben. Als we retrospectief voor COVID-19 nagaan of de strategie in West Europa grosso modo ook in Afrika efficiënt kan zijn, ontdek ik toch een aantal verschillen. Tot nu toe zijn er in Nigeria 276 bevestigde coronapatiënten, waarvan er 6 zijn overleden.
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/2019%E2%80%9320_coronavirus_pandemic_by_country_and_territory 9 april 13:00u
In dit blog richt ik me zowel op Nigeria, als op de voormalige hoofdstad van dit land: Lagos. De levensverwachting in Nigeria is 54,5 jaar, terwijl dat in Nederland 81,9 jaar is. De sterftepercentages per leeftijdsgroep (wereldwijd) zijn in onderstaande tabel weergegeven. Op grond van alleen de gemiddelde levensverwachting ziet het er naar uit dat er in Nigeria dus veel minder doden te betreuren zullen zijn.
Bron: https://www.worldometers.info/coronavirus/coronavirus-age-sex-demographics/ 9 april 2020 11:55u
Maar helaas zijn er meer verschillen ten nadele van de virusuitbraak in Nigeria. De levensstandaard van de gemiddelde Nigeriaan is significant slechter dan die van de gemiddelde Nederlander. Hierdoor zijn de meeste mensen in Nigeria sowieso kwetsbaarder, waardoor de sterftepercentages per leeftijdscategorie absoluut hoger zullen uitvallen.
Lagos telt ongeveer 21 miljoen inwoners. De meeste mensen uit de townships leven per dag, dat wil zeggen dat ze elke dag het geld moeten verdienen om op die dag weer hun eten te kunnen kopen. In quarantaine gaan, is dus geen optie, omdat hongersnood het gevolg zal zijn. En waarschijnlijk betekent dat als eerste de dood van de vaak toch al ondervoede kinderen.
Ook ‘social distancing’ is in steden als Lagos geen optie. De inwoners van Lagos leven tezamen op een oppervlakte van ongeveer 1200 km2. Om te vergelijken: in Nederland leven we met 17 miljoen mensen op een oppervlakte van ongeveer 41.500 km2.
De gemiddelde temperatuur is in Nigeria gedurende de maanden maart, april, mei ongeveer 25 graden en in Nederland ongeveer 10 graden Celsius. In beide landen is het gedurende deze maanden vochtig. Het zou zo kunnen zijn dat het COVID-19 virus in de vochtige tropische omstandigheden minder effectief is, maar op dit moment is daarover nog weinig bekend.
Als laatste is er natuurlijk een groot verschil wat betreft de kwantiteit en kwaliteit van de medische zorg. Ook in Nigeria moet men een zorgverzekering hebben om een beroep te kunnen doen op de zorg, maar deze is helaas voor velen onbetaalbaar. Zowel uit humaan oogpunt, als uit globaal belang is het noodzakelijk dat de rijke Westerse landen het nu niet laten afweten in landen als Nigeria. Een virus houdt zich nu eenmaal niet aan landsgrenzen.
Verder wordt Nigeria (met name in het noordoosten) voortdurend geteisterd door de terreurorganisatie van Boko Haram. Het leger, de politie en de veiligheidsdienst van Nigeria kunnen haar bevolking hier niet tegen beschermen, sterker nog: deze organisaties maken zichzelf ook schuldig aan martelingen en mishandelingen van vaak onterecht vastzittende gevangenen.
In landen als Nigeria zijn - naast de gewelddadigheden in het land - de afgeleide noden zoals armoede en hongersnood waarschijnlijk een grotere bedreiging dan het virus zelf. De totaal andere levensomstandigheden in dichtbevolkte gebieden zoals Lagos vereisen dus ook een andere focus en een andere aanpak, dan in een land als Nederland. Een globaal actieplan van de WHO zal dus sterk gedifferentieerd moeten zijn. Met grote vrezen volgen velen de ontwikkeling van deze pandemie in Afrika. Hopelijk valt het mee en kunnen we tijdig hulp bieden.